De financiële markten waren goed gestemd in november. Zowel in Europa, in het VK als in de VS zagen we tekenen van dalende inflatie. En hoewel de economie in de VS het meest robuust lijkt te zijn, groeit het geloof dat de economie ook hier in Europa niet zal verslechteren. Na een lange periode van renteverhogingen kunnen beleggers uit gaan zien naar renteverlagingen. In ons kikkerlandje heeft de uitslag van de Tweede Kamer verkiezingen internationaal de wenkbrauwen doen fronzen, maar van belang voor de financiële markten was het echter niet. Dat was de aankondiging van de aanbodbeperking van olie door OPEC wel: de olieprijs daalde met bijna 6% op maandbasis.
Aandelen
Na drie zwakke maanden zagen we in november een sterk herstel op de aandelenmarkten. De MSCI All Countries World Index (in euro gemeten) noteerde maar liefst 5,8% hoger. Ontwikkelde markten (+6,0%) presteerden beter dan opkomende markten (+4,6%). Binnen ontwikkelde markten voerde Europa de ranglijst aan (+6,4%), voor de VS (+6,0%), Japan (+5,2%) en Pacific exclusief Japan (+3,6%). Opkomende markten noteerden op één regio eveneens hoger. China was de dissonant met een min van 0,7%. Aan de andere kant zagen we een zeer sterke prestatie van Latijns-Amerika (+10,4%). Azië (+4,2%) en EMEA (+3,1%) lagen dichter bij het gemiddelde. Er was een aanzienlijk verschil waarneembaar tussen aandelen met de stijl groei (+7,5%) en waarde (+4,0%).
Obligaties
De lagere inflatie leidde tot gedaalde rentes op de belangrijkste markten. In november liep in de VS de 10-jaarsrente terug met 0,60% tot 4,33%. De Duitse 10-jaarsrente daalde ook stevig, echter minder hard (0,36% lager naar 2,45%). Nederland bleef daarbij in de buurt: 0,37% lager naar 2,78%. De risicohouding van beleggers werd meer risico zoekend. De premies liepen in november voor alle categorieën terug. Bij staatsobligaties van opkomende markten liep de premie met 0,32% terug naar 4,05%. Bij minder risicovolle bedrijfsobligaties zagen we een daling van 0,14% (tot 1,45%), en bij meer risicovolle bedrijfsobligaties bedroeg de daling zelfs 0,53% (tot 4,23%).